Oncologisch voetzorgverlener

Doel

Het doel van oncologisch voetzorg is de voeten van kankerpatiënten in een zo optimaal mogelijke conditie te brengen en te houden. Zo wordt de veiligheid en de gezondheid van de kankerpatiënt ondersteund. Deze vorm van voetzorg wordt altijd verleend in afstemming met het behandelteam.

Behandeling van kanker

Iemand die een behandeling voor de ziekte kanker ondergaat, kan te maken krijgen met bijwerkingen. Een behandeling met chemotherapie of doelgerichte therapie kan bijvoorbeeld bijwerkingen geven een de nagels en huid van de voeten. Ook kan de lichamelijke weerstand in een bepaalde periode van de behandeling laag zijn. Voor de voetzorgverlener is het van belang te weten wanneer zo’n periode zich voordoet, omdat bepaalde handelingen dan niet verricht mogen worden.
Bent u kankerpatiënt, dan is het van belang dat u een oncologisch voetzorgverlener laat weten dat u onder behandeling bent. Meld wanneer de laatste chemokuur of bestraling heeft plaatsgevonden en wie uw oncologisch behandelaar en huisarts zijn. Een kankerpatiënt mag namelijk niet zonder meer een voetzorg traject ondergaan. Een oncologisch voetzorgverlener kan overleg plegen met uw medisch specialist.

Intakegesprek

De eerste afspraak bij een oncologisch voetzorgverlener is een intakegesprek. De patiënt vult een korte vragenlijst in, onder meer over de klachten, het ziekteverleden, eventuele medicatie en orthopedisch hulpmiddelen. Als iemand actief wordt behandeld voor kanker, is het belangrijk dat de verpleegkundige of behandeld arts aangeeft dat er geen contra-indicatie is voor de voetzorg.

Signaalfunctie

De huid en de nagels hebben belangrijke signaalfunctie. Veranderingen kunnen een indicatie zijn voor verwijzing naar het oncologisch behandelteam. Een oncologisch voetzorgverlener kan hierin een belangrijke rol vervullen.

Screening

Voordat een kankerpatiënt behandeld wordt, kan een oncologisch voetzorgverlener de voeten preventief screenen.. bij dit onderzoek worden de voeten gecontroleerd op de aanwezigheid van huid- en voetproblemen, zoals mogelijke wondjes, schimmelinfecties of nagelaandoeningen. Eventuele waarnemingen kunnen belangrijk zijn voor de behandeling.

Hand-voetsyndroom

De mogelijke bijwerking van chemotherapie is het hand-voetsyndroom. Mogelijke klachten zijn: blaren, infecties, jeuk, pijn of gevoeligheid, roodheid, een schilferende of vervellende huid of zwelling aan beide voeten tegelijkertijd. Als een oncologisch voetzorgverlener deze klachten signaleert, zal deze de behandelend specialist hiervan op de hoogte brengen.

Bent u kankerpatiënt, dan kan uw behandelend arts of verpleegkundige u verwijzen naar een oncologisch voetzorgverlener voor een voetbehandeling. Zonder uw toestemming mag een oncologisch voetzorgverlener geen medische informatie uitwisselen. Daarom worden bevindingen voor de arts of verpleegkundige aan u meegegeven. Voetzorg trajecten bij kankerpatiënten worden alleen ingezet met toestemming van de behandelend specialist of verpleegkundige.

Oncologisch voetzorg behandeling

Een oncologisch voetzorg behandeling kan bestaan uit: het verwijderen van pathologisch eelt, het dunner frezen van verdikte nagels, het reguleren van ingegroeide nagels en het repareren van gespleten nagels. Een ontspannende voet- en onderbeenmassage is ook mogelijk. Er wordt een speciale massagetechniek toegepast zonder enige vorm van druk. Een oncologisch voetzorgverlener weet wanneer deze massage techniek wel en niet toegepast mag worden. Bij sommige vormen van kanker of bijwerkingen als gevolg van de behandeling, is elke vorm van massage contra-geïndiceerd.

Communicatie

Iemand bij wie kanker is geconstateerd, heeft vaak slecht nieuws te verwerken gekregen. Een oncologisch voetzorgverlener kan op een professionele manier omgaan met de emoties die hieruit voortkomen. Uiteraard is dit een vertrouwelijk gesprek.
De specialisatie oncologisch voetzorgverlener is mede gestart naar aanleiding van een onderzoek onder 8.000 voetzorgverleners in Nederland. Van hen heeft 80% aangegeven dat er vaak mensen in de praktijk komen die actief voor kanker worden behandeld. Deze voetzorgverleners hebben ook aangegeven onvoldoende kennis te hebben van kanker, de behandelingen en de bijwerkingen ervan. Daardoor kunnen zij veilige voetzorgverlening niet garanderen.

Opleiding

Een oncologisch voetzorgverlener heeft een aanvullende opleiding gevolgd van theoriedagen en praktijkdagen. De praktijk bestaat uit stages op een oncologieafdeling van een ziekenhuis, een inloophuis voor kankerpatiënten en een hospice. Een oncologisch voetzorgverlener is een ervaren en gediplomeerde voetzorg professional met minimaal 5 jaar praktijkervaring.

Deze informatie is van algemene aard en is bedoeld om een kankerpatiënt een beeld te geven van de zorg en de voorlichting die hij/ zij kan verwachten

Diabetisch voet

Van alle diabetes patiënten krijgt 1 op de 4 te maken met een voetprobleem. Van hen krijgt 10-25% een wond. Veel patiënten hebben terugkerende wonden en in deze groep leidt dat in 40% van de gevallen tot amputatie. Variërend van een amputatie van een teen tot een bovenbeenamputatie.

Oorzaken

De oorzaken van een diabetische voet zijn te onderscheiden in:

• Zenuwbeschadiging of neuropathie,
• Vaatproblemen of (macro-)angiopathie,
• Beperkte gewrichtsbeweeglijkheid of Limited Joint Mobility.

Neuropathie

Beschadiging van de zenuwcellen wordt neuropathie genoemd. Zenuwcellen lijken op geïsoleerde elektriciteitsdraden. Als de bloedsuiker hoog is, veroorzaakt de suiker schade aan de isolatie van de zenuw. Na verloop van tijd kunnen de zenuwen de prikkels niet meer goed door het lichaam sturen. In veel gevallen beperken de klachten zich tot die gebieden waar de langste zenuwvezels naar toe gaan, d.w.z. de voeten. Deze stoornis in de zenuwfunctie kan een aantal klachten veroorzaken, zoals tintelingen, doffe of brandende pijn en later soms spierkrachtverlies in armen en benen.

Angiopathie

Angiopathie komt voor bij personen die al langer lijden aan diabetes. Angiopathie wil zeggen dat de doorbloeding in de bloedvaten van de benen en voeten minder wordt. De bloedvaten hebben als functie het aan- en afvoeren van zuurstofrijk en -arm bloed. Als de doorbloeding minder is, is de aanvoer van zuurstofrijk bloed dus minder!

Limited Joint Mobility

Ten gevolge van diabetes ontstaat een verstijving van bindweefselstructuren door het hele lichaam. De consequenties voor de voet zijn vrij ingrijpend: de voet verliest een groot deel van zijn mobiliteit en vooral het vermogen om zich aan te passen aan allerlei omstandigheden en ondergronden. De soepele voet wordt een stijve voet!

Schoenadviezen

De schoenen worden nagekeken en eventueel wordt er schoen advies gegeven.

Risicofactoren

Als gevolg van deze oorzaken ontstaan de volgende risicofactoren:

• De voet wordt ongevoelig, waardoor het waarschuwingssignaal dat er iets mis is wegvalt. Dit wordt sensibele neuropathie genoemd.
• De vorm van de voet kan veranderen door uitval van de kleine voetspiertjes en door gemaakte wonden en ontstekingen.
• De belastbaarheid van de voet neemt af, de voet wordt kwetsbaarder, met name de voetzool en aan die zijden van de voet waar de schoen de voet omsluit.

Verminderde gewrichtsbeweeglijkheid

Ten gevolge van diabetes ontstaat een verstijving van bindweefselstructuren door het hele lichaam. De consequenties voor de voet zijn vrij ingrijpend. De voet verliest een groot deel van zijn mobiliteit en vooral het vermogen om zich aan te passen aan allerlei omstandigheden en ondergronden. De soepele voet wordt een stijve voet.

Eeltvorming

Overmatige eeltvorming is een uiting van overmatige mechanische stress. Een teveel aan eelt dient altijd te worden verwijderd, omdat eelt op zich al een oorzaak is van verhoging van de druk. Onder het eelt kunnen gemakkelijk blaren ontstaan wat uiteindelijk kan leiden tot een wond (ulcera).
Nadelen van het door de patiënt zelf verwijderen van eelt kunnen zijn:

• Niet al het eelt wordt verwijderd. Hierdoor blijft het risico bestaan dat de huid kapot gaat en er een wond ontstaat (die mogelijk slecht geneest).
• Het eelt wordt te veel verwijderd, waardoor de gezonde huid kapot gemaakt wordt, met alle gevolgen van dien.
• Huidproblemen, die zich onder het eelt afspelen (een pre-ulcus genoemd) worden niet onderkend.

Kortom, het onoordeelkundig verwijderen van eelt kan het begin zijn van veel ellende voor u.

Vergoeding vanuit de basisverzekering

Per 2015 zijn er wijzigingen doorgevoerd met betrekking tot vergoeding voor de diabetici.
Voor diabetici dient er een simm’s classificatie en zorgprofiel gedefinieerd te worden door de podotherapeut of behandelende specialist. Het zorgprofiel geeft o.a. aan in welke risicogroep u valt en voor welke vergoeding u in aanmerking komt vanuit de zorgverzekering.

U komt in aanmerking voor gehele vergoeding als u doorverwezen bent door:
Podotherapie Eemland
(033) 476 62 66
info@podotherapieeemland.nl
Vestigingen in Bunschoten-Spakenburg, Soest en in Amersfoort

Podotherapie de Bilt/Bilthoven
Julianalaan 135
3722 GH BILTHOVEN
030-2251117
podotherapiedebiltbilthoven@gmail.com

Zie ook www.zorgwijzer.nl/vergoeding/pedicure

Vergoeding zorgverzekeraar Diabetes/Reuma

Cliënten met DM kunnen voor een vergoeding in aanmerking komen.  De hoogte van de vergoeding en/of het aantal behandelingen is afhankelijk van de Simm’s classificatie welke door uw Podotherapeut of internist wordt vastgesteld.  De Simm’s classificatie is een risicoclassificatie en is specifiek voor personen met DM.

In 2015 hebben er voor personen met DM type 1 en DM type 2 een aantal wijzigingen plaatsgevonden. Naast de Simm’s classificatie is de voetzorg opgedeeld in zorgprofielen.  De vergoeding die u krijgt is afhankelijk van het zorgprofiel:

Simm’s 0 geen zorgprofiel
Simm’s 1 ; zorgprofiel 1 of zorgprofiel 2
Simm’s 2 zorgprofiel 2 of zorgprofiel 3
Simm’s 3 zorgprofiel 4

Vergoeding uit basisverzekering

De zorgprofielen 2, 3 en 4 komen voor gedeeltelijke vergoeding in aanmerking uit de basisverzekering.  De vergoeding betreft alleen de medisch noodzakelijke zorg.  Het knippen van gezonde nagels, het verwijderen van eelt dat geen drukplekken veroorzaakt, valt niet onder de medisch noodzakelijke zorg en wordt derhalve niet vergoed door uw verzekeraar.
Het aantal behandeling op jaarbasis is per zorgprofiel verschillend en wordt bepaald door de podotherapeut.

Als u voor uw diabetes onder behandeling bent bij de internist en u heeft zorgprofiel 2 en hoger, dan komt u in aanmerking voor vergoeding van de medisch noodzakelijke zorg.  Het behandelplan wordt door de podotherapeut opgesteld. Het aantal behandelingen is per persoon verschillend en afhankelijk van het zorgprofiel.

Aanvullende verzekering:
De zorgprofielen 0 en 1 komen mogelijk voor vergoeding in aanmerking uit de aanvullende verzekering. In uw polisvoorwaarden kunt u nakijken of uw verzekeraar de vergoeding heeft opgenomen in de aanvullende verzekering..

Facturatie:
Via de podotherapeut de medisch noodzakelijke zorg wordt rechtstreeks gedeclareerd.
Ik heb een contract afgesloten met beiden Podotherapeuten.
U hoeft niets te betalen, de rekening wordt rechtstreeks gedeclareerd.

Reumatische voet

Er is pijn bij staan en lopen. Schoenen passen niet meer. In een later stadium kunnen blijvende vervormingen aan de voet optreden. Daarnaast kunnen “reumaknobbels” ontstaan.

Door vergroeiingen kunnen de middenvoetsbeentjes zich meer naar beneden verplaatsen. Hierdoor kunt u knobbels onder de voetzool voelen. De druk wordt daar dan te hoog. Dit kan pijn veroorzaken, wondjes en eeltplekken. Men heeft het gevoel op kiezelstenen te lopen.

De tenen groeien scheef, of gaan zelfs over elkaar heen staan. Zo ontstaan bijvoorbeeld hamertenen, klauwtenen, likdoorns en eeltplekken.

Als de voorvoet door een reumatische aandoening breder van vorm wordt, ontstaan er drukplekken aan de binnen- en buitenzijde van de voet. Dit komt doordat de voet niet meer goed in de schoen past. Deze drukplekken kunnen ontaarden in slijmbeursontstekingen. Als reactie kan er extra bot groeien.

Er kan oedeem (vochtophoping) optreden in de voorvoet, hele voet of enkel. De gewrichten zijn dan gezwollen.

De enkel kan ontstoken raken en gaan kantelen. De achillespees of enkelbanden kunnen daardoor geïrriteerd raken.

Dit alles bij elkaar geeft een karakteristiek beeld dat vaak “de reumatische voet” wordt genoemd. Daarbij kunnen nog extra problemen aan de voeten optreden ten gevolge van de aandoening of het medicijngebruik. Denk bijvoorbeeld aan een dunner wordende huid of wondjes die sneller gaan ontsteken als gevolg van medicatie.
Kortom, het is geen wonder dat mensen met reumatische voeten moeilijk gaan lopen. Bovendien zet u vanwege de pijn of vergroeiingen vaak de voeten anders neer. Dat kan weer belastend zijn voor de rest van uw lichaam, zoals knieën, heupen of rug. De voetzorgverlener kan u een schoenadvies geven of doorverwijzen naar bijvoorbeeld een podotherapeut. In sommige gevallen is het nodig een orthopedisch schoenmaker te bezoeken omdat confectieschoenen niet meer passen door de vergroeiingen.

Vergoeding reuma cliënten

Cliënten met reuma kunnen ook, afhankelijk van het aanvullende pakket, in aanmerking komen voor een vergoeding van voetverzorgingsbehandelingen. Wilt u meer informatie kijk dan in de voorwaarden van de aanvullende pakketten van uw zorgverzekering, of vraag informatie bij de reuma patiënten bond. Voor een 1e behandeling bij mij, is het verstandig een verwijzing van de huisarts mee te nemen.

Geriatrische voet

Het aantal zogenaamde levervlekken, pigmentrijke verouderingsvlekken, groeit met de jaren. Deze kenmerken kunnen direct waarneembaar zijn, maar er zal altijd een uitgebreide anamnese moeten plaatsvinden om verborgen voetproblemen op te sporen.

Kenmerken die direct in verband kunnen worden gebracht met de oudere voet zijn:

• Afname van flexibiliteit van banden, pezen en spieren.
• Verstijving van gewrichten, artrose of slijtage.
• Dunner worden van de huid, droge schilferige huid, verkleuring en huidaandoeningen.
• Dunner worden van het vet om en op de voet (polstering).
• Dermatologische ziektebeelden.
• Verkleuringen en dikker worden van de nagel, vertraagde nagelgroei.
• Vaatproblemen, vermindering bloedcirculatie, koude voeten, warme voeten, oedeem, bruine huidverkleuring, spataderen  en slecht genezende wonden.
• Veranderingen zoals standsafwijkingen van voeten en tenen.
• Verwaarlozing door slechte voetverzorging.
• Achteruitgang in coördinatie, snelheid, lenigheid.
• Aanwezigheid van ziekten zoals reuma, diabetes, artrose, artritis, neurologische afwijkingen, afwezigheid of mindering van het gevoel.

Bovengenoemde kenmerken kunnen direct klachten aan de voeten veroorzaken, zoals bijvoorbeeld pijnklachten, verandering van vorm en groei van nagels, vorming van eelt en likdoorns, verhoogd risico op mycose(schimmel/kalknagels) en bij verwaarlozing kans op ramshoornnagels.

Verwaarloosde voet

Niets is minder waar! Ook mensen die in luxe leven, kunnen hun voeten verwaarlozen. Hoewel het vaak ouderen zijn, is het niet ondenkbaar dat ook jongere mensen hun voeten slecht of niet verzorgen.

Bij ouderen zijn het vaak de lichamelijke beperkingen die ervoor zorgen dat de nagels niet meer geknipt kunnen worden en het eelt niet meer verwijderd wordt.

Verwaarlozing van de voeten kan ook gepaard gaan met achteruitgang van de geestelijke vermogens. Mensen die alleenstaand zijn, zonder partner of kinderen die de zorg op zich nemen, komen terecht bij de thuiszorg. De thuiszorg is dan meestal degene die de pedicure inschakelt.

Risicovoeten van diabetici en reumatici, voeten van ouderen en spastische voeten zijn medische aandoeningen. De verwaarloosde voet is geen risico voet.

Verwaarloosde voeten bij jongeren komen regelmatig voor. Er wordt liever geen geld uitgeven als er problemen ontstaan aan de voeten. Als er op jonge leeftijd al problemen ontstaan en deze worden niet adequaat verholpen, kunt u er op latere leeftijd veel last van krijgen. Denk maar aan afwijkende voetstanden door het vaak dragen van hoge hakken op jonge leeftijd of het verkeerd knippen van nagels, zodat deze steeds blijven ingroeien en ontstekingen veroorzaken.